به قلم سرکار خانم دکتر مهشید شهیدی؛ پژوهشگر جامعه شناسی

در بین کشورهای منطقه عربستان نیز با تنظیم یک سند چشم انداز برای سال 2030 در پی ایجاد یک جامعه پر جنب و جوش، یک اقتصاد پر رونق و ساختن یک ملت جاه‌طلب در جهان است. این کشور با تاکید بر رویدادهای مهم ورزشی مانند بازی‌های المپیک و جام جهانی و همچنین برگزاری لیگ ورزش‌های الکترونیک درصدد است تا کشوری با قدرت نرم مثبت و تصویر ملی عالی ایجاد کند .

در بین کشوری آفریقایی نیز نیجریه از طریق نالیوود و افروبیت، به طور موثری از سرمایه خلاقانه خود برای تقویت اقتصاد خود و گسترش نفوذ فرهنگی استفاده کرده‌است. این بخش‌ها نشان می‌دهند که چگونه عناصر فرهنگی محلی می‌توانند با موضوعات جهانی ترکیب شوند. این صنایع، علاوه بر کمک‌های اقتصادی خود، نقش مهمی در دیپلماسی فرهنگی ایفا می‌کنند که به طور قابل‌توجهی قدرت نرم نیجریه را در سطح جهانی افزایش داده‌اند و صادرات فرهنگی نیجریه به دیگر کشورهای آفریقایی، مانند تانزانیا و کامرون، از طریق دریچه قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی درک می‌شود. این نشان می‌دهد که آفریقایی‌ها چگونه سایر محصولات آفریقایی را با زمینه‌های ملی خود و ترکیب‌های مختلفی که از این مبادلات به دست می‌آیند، تطبیق می‌دهند و هنرمندان نیجریه‌ای به نمادهای «رویای آفریقا» بدل شده‌اند.

باید توجه داشت استراتژی ساخت تصویر تا حد زیادی ناشی از تبلیغات فرهنگی و اجتماعی است و هدف آن متحد کردن تخیل شهروندان یک کشور و ارائه یک تصویر مثبت به مخاطبان هدف است. بنابراین در ساخت این تصویر آن چه بیش از همه موثر است توجه به هویت ملی است که این منظور میتواند با استفاده از ظرفیت صنایع خلاق و فرهنگی باشد. 

در مجموع میتوان گفت در ایران نیازمند برنامه ریزی‌های کلان برای توسعه صنایع فرهنگی هستیم که مهم‌ترین بخش آن، ساخت آثار هنری و فرهنگی بر مبنای اسطوره‌ها، ادبیات، موسیقی و صنعت بازی‌های ویدئویی در ایران است. 

همچنین توجه به عرصه‌های نوپدید و دانشی جدید یکی دیگر از ظرفیت‌های ایران در فرایند خلق تصویر آینده است، به این معنا که توسعه صنایع فرهنگی و خلاق نمی‌تواند بدون توجه به عرصه‌های جدید باشد و آن چه در اغلب کشورهای مورد بررسی در این گزارش نیز دیده میشود توجه به همین موضوعات است، بنابراین توجه به فناوری‌های ابری، توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در تولید محتوای متناسب با گروه‌های سنی، استفاده از ظرفیت بازی‌های ویدئویی و توجه به شکل‌های جدید مصرف فرهنگی نظیر پادکست، وی او دی و ... در کنار ایجاد یک نظام چارچوب‌مند واحد به لحاظ محتوایی میتواند در ایجاد یک تصویر ذهنی مشترک بین حاکمیت و مردم ایران موثر باشد و زمینه‌های رشد اقتصادی با اتکا به صنایع فرهنگی و خلاق را در سطح جامعه جهانی فراهم آورد.

پایان./