اولین گردهمایی هم آفرینی ایران آینده در مرکز پژوهش های مجلس با حضور بابک نگاهداری رییس مرکز پژوهش های مجلس، اساتید دانشگاه و پژوهشگران برگزار شد. ارائه دهندگان در این نشست تخصصی به بررسی الزامات تصویری سازی از آینده ایران پرداختند.

به گزارش دبیرخانه برنامه ملی هم‌آفزینی ایران آینده، بخش نخست اولین گردهمایی هم آفرینی ایران آینده  در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این مراسم بابک نگاهداری رییس مرکز پژوهش های مجلس، مهدی عبدالحمید معاون معطالعات بنیادین حکمرانی مرکز پژوهش ها و جمعی از کارشناسان و اساتید دانشگاه حضور داشتند.

در ابتدای این گردهمایی عبدالحمید با اشاره به این نکته که پروژه ایران آینده ۳ سال است که در مرکز پژوهش های مجلس شروع شده، بیان داشت: ما تجربه چشم انداز ایران ۱۴۰۴ را جلوی روی خودمان داشتیم که زمان آن در حال اتمام است.وی افزود: در مورد وضعیت چشم انداز ایران ۱۴۰۴ نظرهای متفاوتی وجود دارد. برخی معتقد هستند همین که ما قدرت چشم انداز پردازی داشتیم یک مزیت و موفقیت است. اما برخی دیگر هم معتقد هستند که به اهداف سند نرسیدیم بنابراین موفقیت شکل نگرفته است.

وی با بیان اینکه باید از تجربه سند پیشین درس بگیریم، گفت: ما در سندنویسی به دنبال فدا کردن حال برای به دست آوردن آینده نیستیم و می خواهیم همزمان هم در وضعیت حال مردم زندگی خوبی داشته باشند و هم چشم انداز آینده ترسیم شود.

وی با بیان اینکه عدم قطعیت و پیچیدگی ها در کشور ما زیاد است، افزود: ما نباید روی اهداف ثابت تمرکز کنیم بلکه باید به تصاویر ایران آینده شکل دهیم و بر قابلیت ها تاکید کنیم.  همچنین به جای رویکرد بالا به پایین رویکرد هم آفرینی در ترسیم و تدوین سند داشته باشیم.۳ منشور در مورد جزوه ایران آینده شکل گرفت و جلسات مختلفی برگزار شد و این رویداد هم برای هم ذهن شدن و هماهنگ شدن برنامه ریزی شد و امروز برگزار شد.

در ادامه این نشست ارائه های تخصصی شروع شد. ارائه اول متعلق به محسن دنیوی مدیر گروه سیاست گذاری پژوهشگده فرهنگ و هنر بود که با عنوان «چند آیندگی، امکان تاریخی تمدنی ایرانیان» انجام شد.

او در این ارائه مقدمات هم آفرینی را داشتن ذهنیت مشترک از هدف و شکل گیری اراده جمعی برای طی کردن مسیر دانست و گفت: ما ذهنیت مشترک نسبت به آینده نداریم به همین دلیل احساس بی آینده بودن می کنیم.  این احساس در مصاحبه از بازداشت شدگان ۱۴۰۱ مشاهده شده است. همچنین در موچ پیمایش ارزش ها و نگرش های ایرانیان و نشست های تخصصی نخبگان هم با آن مواجه هستیم.وی در ادامه با طرح این پرسش که چرا ذهنیت مشترک نداریم، افزود: ناتوانی در تمرکز روی یک هدف  و موضع مشترک و کمبود منابع و ذخایر تمدنی، فرهنگی،انسانی و مالی می تواند در این زمینه دخیل باشد.

وی با اشاره به چندین حمله بزرگ به ایران در طول تاریخ و شکل گرفتن حکومت های بعد از آن گفت: در نتیجه این تحولات ما متاثر از فرهنگ اسلامی و فرهنگ مدرن هستیم و این دو با هم تلفیق شدند.وی سپس با اشاره به تمدن نوین اسلامی که رهبری مطرح کردند گفت: این متفاوت از همه تصاویر است و به صورت دقیق و جزیی در بیانات رهبری مورد تاکید قرار گرفته است.

محمد طاهری عضو هیات علمی دانشگاه اصهفان هم با عنوان «هندسه امیدآفرینی اجتماعی» سخنان خود را بیان کرد. وی گفت: وقتی در حوزه فردی از افراد سوال می کنیم که چه آینده و تصویری برای خود متصور هستیم عمدتا نگاه مثبت دارند. اما وقتی از همین افراد در مورد آینده ایران سوال می پرسیم رویکرد منفی دارد.

وی ادامه داد: راه حل این مسئله چیست؟ به نظر من راه حل این امر امید اجتماعی است.امید اجتماعی زمانی شکل می گیرد که از امید اجتماعی اتوپیازدایی شود. گویا هویت مقصد در ایرانیان پررنگ تر شده است و برای همین احساس ناامیدی دارند.علیرضا نصر اصفهانی مدیرگروه آینده پژوهشی در مرکز پژوهش های مجلس هم در این نشست گفت که به دنبال تصویر سازی از ایران آینده با گفت و گو  تفاهم هستیم. ما معتقد هستیم که در این تصویر هویت ملی و مذهبی ایرانیان باید به هم گره بخورد.فقدان رویکرد اجتماعی و تصویر حوزه چشم انداز و وجود بردارهای پراکنده برای طرح ایران آینده از چالشیی بود که نصر اصفهانی به آن ها اشاره کرد و گفت برای مقابله با القای بی آیندگی حل این چالش ها ضروری است.

وی جریان سازی و نهاد سازی در تصویر ایران آینده را هم یکی دیگر از اهداف مرکز پژوهش دانست و گفت برای این امر پیشنهاد ثبت روز ملی تصویر ایران آینده را دادیم و به دنبال ایجاد کمپین های رسانه ای برای جریان سازی در این حوزه هستیم.بنیاد ایران آینده، مدرسه حکمرانی اینده و جایزه ملی فانون از جمله پیشنهادات نصر اصفهانی بود.

او در پایان سخنان خود گفت که تفاهم نامه تقسیم کار ملی بین دستگاه های برای تصویر سازی ایران آینده باید شکل بگیرد.

مجتبی لشکر بلوکی هم مدرس دانشگاه ارائه خود را با عنوان «رویای گشمده چرا چشم انداز پردازی در ایران دشوار و شکننده است» توضیح داد و گفت: در دو دهه گذشته ادبیات مدیریت استراتژیک در ایران خیلی جا نیفتاده بود.  بنابراین تفاوت مفاهم هم خیلی روشن نبود .وی افزود: بین بیانیه چشم انداز و چشم انداز تفاوت وجود دارد. اگر  گفته های مقامات ارشد یک نهاد در ۸۰ درصد مشترک باشد می توان گفت آن نهاد چشم انداز دارد.

وی ادامه داد: تصویر آینده ایران یک خاطر بلند، مدت هنجاری و مشترک و متعهعد بین اعضای یک جامعه است اما شکل دادن به این تصویر در ایران با چالش هایی مواجه است.

وی معتقد بود که بخشی از مردم حاکمیت را نماینده جامعه نمی دانند و این امر مشروعیت چشم انداز ها را دچار مشکل می کند و ادامه داد: تجربه شکست خورده قبلی جامعه ایران در چشم انداز ایران ۱۴۰۴، کوتاه مدت بودن جامعه ایران ازدیگر موانع است. وی همچنین گفتگوی ملی در ایران را دشوار دانست و ادامه داد: در چشم اندازهای ما اولویت بندی وجود ندارد و کلی گویی می شود.

همچنین تبدیل فرایند هم افرینی ایران اینده به مسابقه انشا نوشتن به جای شکل دادن به تصویر هشداری بود که او داد. وی مشخص بودن چارچوب ها قبل ازن وشتن برنامه را هم مانع خلاقیت و استفاده از فکر های مختلف دانست.پیشنهاد این مدرس دانشگاه استفاده از فکر و سلیقه تمام اقشار جامعه با روش های مختلف بود تا تصویر شکل گرفته بیشترین همگرایی را در جامعه ایجاد کند./

پایان پیام